پیش عطارى یکى گل خوار رفت

قصه‏ى عطارى که سنگ ترازوى او گل سر شوى بود و دزدیدن مشترى گل خوار از آن گل هنگام سنجیدن شکر

پیش عطارى یکى گل خوار رفت

تا خرد ابلوج قند خاص زفت‏

پس بر عطار طرار دو دل

موضع سنگ ترازو بود گل‏

گفت گل سنگ ترازوى من است

گر ترا میل شکر بخریدن است‏

گفت هستم در مهمى قند جو

سنگ میزان هر چه خواهى باش گو

گفت با خود پیش آن که گل خور است

سنگ چه بود گل نکوتر از زر است‏

همچو آن دلاله که گفت اى پسر

نو عروسى یافتم بس خوب فر

سخت زیبا لیک هم یک چیز هست

کان ستیره دختر حلواگر است‏

گفت بهتر این چنین خود گر بود

دختر او چرب و شیرین‏تر بود

گر ندارى سنگ و سنگت از گل است

این به و به گل مرا میوه‏ى دل است‏

اندر آن کفه‏ى ترازو ز اعتداد

او بجاى سنگ آن گل را نهاد

پس براى کفه‏ى دیگر به دست

هم به قدر آن شکر را مى‏شکست‏

چون نبودش تیشه‏اى او دیر ماند

مشترى را منتظر آن جا نشاند

رویش آن سو بود، گل خور ناشکفت

گل از او پوشیده دزدیدن گرفت‏

ترس ترسان که نیاید ناگهان

چشم او بر من فتد از امتحان‏

دید عطار آن و خود مشغول کرد

که فزون‏تر دزد هین اى روى زرد

گر بدزدى و ز گل من مى‏برى

رو که هم از پهلوى خود مى‏خورى‏

تو همى‏ترسى ز من لیک از خرى

من همى‏ترسم که تو کمتر خورى‏

گر چه مشغولم چنان احمق نیم

که شکر افزون کشى تو از نى‏ام‏

چون ببینى مر شکر را ز آزمود

پس بدانى احمق و غافل که بود

مرغ ز آن دانه نظر خوش مى‏کند

دانه هم از دور راهش مى‏زند

کز زناى چشم حظى مى‏برى

نه کباب از پهلوى خود مى‏خورى‏

این نظر از دور چون تیر است و سم

عشقت افزون مى‏شود صبر تو کم‏

مال دنیا دام مرغان ضعیف

ملک عقبى دام مرغان شریف‏

تا بدین ملکى که او دامى است ژرف

در شکار آرند مرغان شگرف‏

من سلیمان مى‏نخواهم ملکتان

بلکه من برهانم از هر هلکتان‏

کاین زمان هستید خود مملوک ملک

مالک ملک آن که بجهید او ز هلک‏

باژگونه اى اسیر این جهان

نام خود کردى امیر این جهان‏

اى تو بنده‏ى این جهان محبوس جان

چند گویى خویش را خواجه‏ى جهان‏

مثنوى‏معنوى، دفتر چهارم، صفحه‏ى 584